ProgLog AFTERglow

Ulver - The Norwegian National Opera (DVD, 2011)

Label: KScope
Bandsite: http://www.jester-records.com/ulver/
Running Time: 88:00
Reviewer: Henk Vermeulen
Score: (max. score)

Ulver (Noors voor 'wolven') bracht onlangs het alom geprezen 'Wars of the Roses' uit. Een bijzondere plaat vanwege het poëtische karakter, niet alleen door de bijna een kwartier durende voordracht door frontman Kristoffer Rygg alias Garm van een door sferische geluidsmuren omgeven gedicht. Deze live DVD (+ BluRay versie) 'The Norwegian National Opera' kent bij vlagen ook deze pakkende ingetogen sfeer. Het concert is op 31 juli 2010 opgenomen in the Oslo Opera House. In de herfst van dat jaar begon men de opnames van 'Wars of the Roses' dus de sfeerovereenkomst van beide projecten is niet moeilijk te verklaren.
Mijn eerste kennismaking met Ulver was via 'Kveldssanger' (1995), het tweede album uit de 'black metal trilogie'. Het merkwaardige is dat dat album niets maar dan ook helemaal niets met black metal te maken heeft, in tegenstelling tot de opener en het sluitstuk van de trilogie. Opvallend is dat Ulver in de trilogie metal combineert met folk. Het is op grond hiervan dat de band nog steeds te boek staat als een blackmetalband, hoewel na deze periode geen metal meer is geproduceerd. Op grond van hun totale oeuvre is de band eigenlijk niet in te delen in één genre. Er zijn invloeden te horen van blackmetal, Scandinavische folk, electronica, psychedelica, industrial, avant-garde, minimal music, rock, jazz, ambient en symfo. Al deze stijlen zijn, uitgezonderd de blackmetal en folk, op deze live uitvoering te herkennen. Behalve het originele, veelzijdige geluid is de stem van frontman Garm een handelsmerk. Zijn stem is gekenmerkt door dezelfde veelzijdigheid als de muziek. Zo ook op 'The Norwegian National Opera', waar met name de ingetogenheid van zijn stem veel indruk maakt, evenals het prachtige pianospel van Tore Ylwizaker.
Het concert is pas het tweede dat Ulver sinds de oprichting in 1993 heeft gegeven. In de tekst van het boekje maken de bandleden duidelijk dat zij het liefst als kluizenaars door het leven gaan: ”It took us 15 years to muster the will and want to interact with society, that is, perform live”. Zij zijn uiteindelijk overstag gegaan nadat zij zijn overgehaald door Stig Saeterbakken, schrijver en artistiek directeur van het Noorse festival voor literatuur. Het festivalthema was in dat jaar 'waarheid'. Pas nadat het bestuur de uitnodiging van een bekende Scandinavische historicus, die de Holocaust ontkent, had ingetrokken was Ulver bereid te komen spelen.
Aangezien het om een DVD gaat ligt het voor de hand dat ik aandacht aan de visuele vormgeving besteed. Toch ligt de kracht van deze DVD vooral in de muziek, en zo hoort het ook. Visueel valt er van de muzikanten weinig te zien omdat de heren van Ulver blijkbaar niet alleen in het dagelijks leven als kluizenaar door het leven gaan maar ook op het podium het liefst onzichtbaar willen blijven, getuige de minimale hoeveelheid licht dat het podium bestraalt. Wel worden er tijdens het spelen indrukwekkende achter- grondfilms en dia’s vertoond met thema’s als oorlog, marteling, verkrachting, religie en evolutie. Door de keuze van deze beelden wordt begrijpelijk waarom de heren het kluizenaarsbestaan verkiezen.
De enige twee overige visuele herinneringen die ik aan het bekijken van de DVD heb overgehouden betreffen een in het donker hangende man (of is het een pop?) waar tijdens het spelen van opener 'Moonpiece' minutenlang bloed uit de mond druipt.Tijdens afsluiter 'The Leg Cutting Piece' komt er een naakte man het podium op die vervolgens met zeer veel lenigheid, stilstaand, een balletstuk gaat opvoeren.
Het auditieve genot dat ik aan de DVD beleef maakt het relatieve visuele gemis meer dan goed: anderhalf uur plezier beleven aan adembenemende muziek met ambient, psychedelica, noise, jazz, rock en symfo en telkens weer die prachtige ingetogen stem van Garm. Henk Vermeulen (02-2012)

Personnel:
Christian Fennesz
Ole Alexander Halstensgard
Ian Johnstone
Daniel O’Sullivan
Tomas Pettersen,
Kristoffer Rygg (aka Garm)
Jorn H. Svaeren
Tore Ylwizaker

Discography:
Bergtatt – Et eeventyr i 5 capitler (1995)
Kveldssanger (1996)
Nattens madrigal – Aatte hymne til ulven i manden (1997)
Themes from William Blake's The Marriage of Heaven and Hell (1998)
Perdition City (2000)
Blood Inside (2005)
Shadows of the Sun (2007)
Wars of the Roses (2011)
The Norwegian National Opera DVD/Blue Ray(2011)