Ritual - The Hemulic Voluntary Band (2007)

Label: Inside Out
Bandsite: www.ritual.se
Duur: 53:06

Reviewer: Harry 'JoJo' de Vries
Waardering: (uit max. 5 JoJo's)

De Zweedse band Ritual is de afgelopen jaren aan mij voorbijgegaan. Hoewel ik er regelmatig iets over las en zag dat de uitstekende zanger Patrik Lundström hand- en spandiensten verrichtte op albums van anderen en bij Kaipa een tweede baan had, voelde ik niet de onbedwingbare drang om een album van Ritual aan te schaffen. Dat komt vaker voor en als ik dat dan later om duistere redenen toch doe, blijkt vaak dat ik de betreffende band of artiest terecht links heb laten liggen. Met Ritual ligt dat beduidend anders. Het album 'The Hemulic Voluntary Band' heeft mij laten beseffen dat ik er dit keer behoorlijk naast zat.
Het voorliggende werkstuk beklijft niet gemakkelijk. Daar zijn heel wat luistersessies voor nodig geweest. En zoals AFTERglow-collega Arjan Bom al eens schreef: albums die tijd nodig hebben ontwikkelen zich regelmatig tot topwerken. Zo'n proces heb ik ook doorgemaakt. Allereerst was er verbazing. Op een of andere manier had zich bij mij het beeld postgevat dat Ritual muziek maakt in de stijl van Ageness en het huidige Kaipa en dat zou dus teveel van hetzelfde zijn geweest. Dat bleek bij de eerste tracks al niet te kloppen maar van dat vooroordeel moet je wel los zien te komen. Ook was ik aangenaam verrast door de folkinvloeden op 'The Hemulic'. Daar waar prog zich met folk vermengt ontstaat naar mijn mening romantiek dan wel een licht sentimenteel verlangen naar andere tijden of niet-bestaande werelden. En daar hou ik wel van. De band zegt daar zelf over "What we wanted to highlight on this album was the adventure, the childlike imagination, the saga format. The folk music influence corresponds very well with this and with the epic character of the lyrics”.
Die romantiek is dus bij Ritual in de muziek verwerkt maar ook in de achterliggende gedachte bij het album en de titel want 'The Hemulic Voluntary Brass Band' is een orkest dat is terug te vinden in de boeken van Tove Jansson over de 'Moomin Family'. Een trollengezin dat hoge ogen gooit in de Top10-boekenlijsten en op televisie in Scandinavië. Dat leverde trouwens ook een prachtige hoes op met schitterende potlood- en pentekeningen van Javier Herbozo aan de binnenzijde en zo'n plaatje aan de voorzijde waar je zelfs na jaren nog nieuwe dingen in zal ontdekken. Een ervaring die ik ook nog steeds heb met de hoes van 'Wise after the Event' van Anthony Phillips en 'Bilbo' van Pär Lindh.
En dan de muziek. Een eigen geluid met zo'n typische Scandinavische sfeer die moeilijk te omschrijven valt maar waar altijd iets in doorschemert van Poolnacht en Midzomernachtszon. En toch ook invloeden van o.a. Gentle Giant en Jethro Tull en referenties met bijvoorbeeld het oude, gelukkig maar, Kaipa. Absoluut hoogtepunt van de schijf is de bijna een half uur durende epic 'A Dangerous Journey' met een verhaal als een nieuwe 'Alice in Wonderland' die hier overigens Susanna heet. Een track die zich schitterend ontvouwt en opbouwt, waarin de romantiek vooral tot uiting komt in het gebruik van klassieke, traditionele instrumenten zoals de harp en met name het harmonium en waarbij een relatief rustig begin met een prachtige melodie zich ontwikkelt naar een climax met terugkerende thema's. De andere vijf nummers zijn uiteraard korter maar kennen eenzelfde sfeer, waarbij 'In the Wild' en 'The Groke' de heavier zijde van Ritual laten horen en 'Late in November' weldadig blijft hangen in de zachte, romantische kant van de band. Zelfs in sprookjesland is immers niet alles koek en ei dus die emotionele uitersten moeten logischerwijze worden uitgebeeld.
Stellen dat Ritual haar beste album tot nu toe heeft uitgebracht zou niet rechtvaardig zijn want ik ken maar één album. Wat ik wel weet is dat ik 'The Hemulic Voluntary Band', na een lange bezinkingsperiode, hoog aansla en mij niet kan voorstellen dat dit album niet in de eindejaarslijst van 2007 terecht zal komen. Laat het maar lekker gaan 'herfsten', met de wind huilend om het huis, de regen striemend tegen de ramen, de open haard aan, de trollen in de tuin en Ritual onder de laser. Romantischer kan het (bijna ...) niet. JoJo (10-2007)

Bezetting:
Patrik Lundström - lead vocals, acoustic and electric guitars
Jon Gamble - keyboards, harmonium, harmonica, vocals

Fredrik Lindqvist - bass, bouzouki, mandolin, flutes, backing vocals
Johan Nordgren - drums, percussion, nyckelharpa, backing vocals

Discografie:
Ritual (1995)
Superb Birth (1999)
Think like a Mountain (2003)
Live (2006)
The Hemulic Voluntary Band (2007)