ProgLog AFTERglow

Copernicus - Cipher and Decipher (2010)

Label: Moonjune Records
Bandsite: www.copernicusonline.net
Running Time: 69:48
Reviewer: Harry 'JoJo' de Vries
Score: (uit max. 5 JoJo's)

Copernicus is een 'performance poet' die vanaf 1984 zijn gedichten ook op muziek ging zetten, toen al ondersteund door gitarist Larry Kirwan en toetsenist Pierce Turner, die ook nu nog van de partij zijn. Je houdt ervan of niet. Polderen ergens in het midden is onmogelijk. Zoals ik al eerder aangaf bevalt het mij prima, met een kanttekening bij een deel van zijn teksten.
Copernicus is namelijk nogal filosofisch ingesteld. Hij heeft altijd al betoogd dat wat wij waarnemen als realiteit in feite een illusie is. Daar kan ik het mee eens zijn. De waarneming is altijd persoonlijk gekleurd; de werkelijkheid bestaat dan ook niet. Waar hij de luisteraar ook altijd mee confronteert is zijn mening dat niets bestaat. Op de hoes van 'Cipher and Decipher' stelt hij zelfs dat "not even Einstein would admit that he did not exist". Einstein zou nog gelijk hebben ook. Deze non-existentialistische zienswijze moet Copernicus ons maar niet meer opdringen. Het begint mij op de zenuwen te werken en het is bovendien een moeilijk houdbare theorie als ik hier met het boekje in de hand naar zijn muziek zit te luisteren. Dat bestaat allemaal toch echt, al zal ik die werkelijkheid anders waarnemen dan mijn zoon of wie dan ook. Als we in andere dimensies zouden denken zou er een kern van waarheid in kunnen zitten. Nu blijft het filosofie van de koude grond en hij moet het in het vervolg maar eens over een andere boeg gooien.
Maar dan de muziek in combi met de gedichten. Het is altijd een hele zit omdat het vrij complexe muziek is, die grotendeels al improviserend tot stand komt. Het hele album is bijvoorbeeld in één dag opgenomen, in 2008 overigens al. Het vergt veel van de luisteraar maar dan heb je ook wat. In eerste instantie lijkt het allemaal wat onsamenhangend. Dat had ik bij albums zoals 'Nothing Exists' (tja ..) en 'Disappearance' ook, maar doorbijten, laten bezinken en opnieuw beluisteren betaalt zich echt uit en onthult uiteindelijk de synergie tussen de vocalen, de gedeclameerde teksten en de progressieve en jazz-rock georiënteerde avant-gardistische muziek. En dan is dit album nog toegankelijk.
Het naar een climax opbouwende 'Into the subatomic' vind ik een uitschieter met zijn langzaam opzwellende muzikale ondergrond van synths, orgel en gitaar. En het vrij rustige 'Free at Last!' eveneens, al heb ik genoeg gezegd over teksten als "There is no you, there is no I enz". Het ruim een kwartier durende afsluitende 'The Cauldron' is weliswaar een aanslag op de gemoedsrust maar zit sterk in elkaar en ontwikkelt zich vanuit klassieke elementen naar jazzy gekte.
Copernicus heeft mij toch weer verbaasd. Als er een promo binnenkomt van hem dan denk ik "heb ik daar wel zin in de komende tijd?" Maar ProgLog AFTERglow geeft elk album een eerlijke kans en na verloop van tijd concludeerde ik dan ook dat vier JoJo's dik verdiend zijn. De prachtige hoes, met artwork van Moonjune's Leonardo Pavkovic en tekeningen van Copernicus zelf, verdient een eervolle vermelding. En die tekeningen bestaan toch echt! Ja toch? Niet dan? Harry 'JoJo' de Vries (04-2011)

Bezetting:
Copernicus - vocals, poetry, keyboards
Pierce Turner - Hammond b3, piano, vocals, percussion
Larry Kirwan - electric guitar, vocals
Mike Fazio - electric guitar
Bob Hoffnar - steel guitar
Raimundo Penaforte - viola, acoustic guitar, cavaquinho, percussion, vocals
Cesar Aragundi - electric and acoustic guitar
Fred Parcells - trombone
Rob Thomas - violin
Matty Fillou - tenor saxophone, percussion
Marvin Wright - bass guitar, electric guitar, percussion
George Rush - tuba, contrabass, bass guitar
Thomas Hamlin - drums, percussion
Mark Brotter - drums, percussion

Discografie:
Nothing Exists (1984)
Victim of the Sky (1986)
From Bacteria (1986)
Deeper (1987)
Null (1990)
No Borderline (1993)
Immediate Eternity (2001)
Immediate Eternity II (2005)
disappearance (2009)
Cipher and Decipher (2010)