ProgLog AFTERglow

Couture, Ronald
Essential Mini-Guide to PROGRESSIVE ROCK
Forty Years Of History (1966 - 2006)

Uitgever: Eigen Beheer (?)
Bestellen: via www.progarchives.com
Reviewer: JoJo
Waardering:
(uit max. 5 JoJo’s)



Ga er maar aan staan: een veertigjarige geschiedenis schrijven van de progressieve rock vanaf half jaren 60 tot heden. Ronald Couture, grondlegger van de prima internetsite ‘Progarchives’, heeft het geprobeerd en het is maar voor een klein deel gelukt. Ik duid hem dat niet geheel euvel want het is in zichzelf een ondoenlijke onderneming. Er zijn zoveel stromingen en substromingen, ontelbare ‘upperground’ en ‘underground’ bands, een schier oneindige discografie en evenzovele definities van progressieve rock. Feitelijke fouten en omissies zijn dan ook, zeker in een eerste druk, onvermijdelijk. Ik neem de schrijver dat ook niet al te kwalijk omdat de ‘Essential Mini-Guide to Progressive Rock’ op een integere wijze en met veel liefde voor deze muzieksoort geschreven is. De adoratie druipt er in iedere zin vanaf en dat scoort, ondanks dat die verering ook hier bedrijfsblindheid veroorzaakt, bij mij enige ‘goodwill’.
Het boek is opgebouwd langs vijf lijnen: de inkadering van progressieve rock door middel van een definitie, een algemene schets van de ontwikkeling die de progrock doormaakte in de laatste vier decennia, een wat specifiekere beschrijving van die periode via het uitlichten van een aantal sleutelbands uit die tijdsspanne (van o.a. Pink Floyd & Procul Harum via King Crimson, Yes en Gentle Giant en via IQ & Marillion tot Porcupine Tree & Dream Theater), een Top20 met progalbums en ten slotte een lijst op alfabet van ‘alle’ artiesten en bands die in dit genre actief zijn (geweest).
De definitie zal ik u besparen want die is zoals vele andere arbitrair en niet dekkend. Al is de invalshoek om ‘progressief’ ook taalkundig te bezien en te relateren aan begrippen als ‘Evolution’, ‘Progression’, ‘Innovation’ en ‘Uncommercial’ mij uit het hart gegrepen. De historische schetsen lezen ongemakkelijk doordat Couture iedere alinea volstort met bandnamen (geschreven met storende kapitalen) die hij elders ook al vele malen heeft opgenomen. De toegevoegde waarde van die namen wordt dan allengs minder, de tekst wordt rommelig en het leidt de concentratie af van de beschrijving van de progtijdlijn met haar ‘highlights’ en mijlpalen.
De hoofdstukken hebben een hinderlijk afwijkende opbouw: begint de ‘Proto-History’ met een overzicht van de albums inclusief de hoezen die Couture gaat bespreken, bij de ‘first wave’ is die opbouw alweer losgelaten. De overzichtelijkheid neemt daardoor af en dat is een fors gemis bij een naslagwerk. Ten slotte zitten er fouten in die een laatste redactie had kunnen voorkomen. Lezend over de eerste wave aan prog- en symfobands valt een tussenzin “coming soon … the 2th edition 2007” ineens uit de lucht. Leuk om te weten dat er een vervolg op dit boek komt maar die zin is hopeloos verdwaald.
Couture goochelt ook met (sub)stromingen en de bands die daartoe zouden behoren. Zo wordt Gentle Giant de ene keer bestempeld als ‘symphonic rock’ (p.11) en later weer als ‘hard progressive rock’ (p.29). Porcupine Tree wordt zelfs ingedeeld bij ‘space rock’. Dat overall-label had ik nog nooit bedacht bij deze band en Couture maakt ook geenszins duidelijk waar in zijn ogen de ‘space’ huist bij Wilson cs.
En dan de ‘A-Z Listing’. In het vergelijkbare boek ‘The Progressive Rock Files’ (1998/4th ed.) van Jerry Lucky is bij iedere band een discografie opgenomen. Hoewel de houdbaarheid daarvan bij het ter perse gaan al achterhaald is, vind ik het toch een gemis dat Couture daar niet voor heeft gekozen. Meer werk, een dikker boek: wellicht had hij daar de middelen niet toe. Het zou echter wel een extra waarde aan deze gids hebben gegeven. Nu blijft het bij het noemen van de band, het bijbehorende subgenre en soms een korte waardering van de band (“Great symphonic prog”). En dat terwijl de ‘A-Z Listing’ tweederde van in totaal 176 pagina's beslaat.
Ronduit hinderlijk vind ik de artiesten die ontbreken. Fish wordt slechts als voetnoot genoemd bij Marillion en is als soloartiest niet in de lijst opgenomen. Heel vreemd, die hoort er natuurlijk in thuis, zeker als je ziet dat andere ‘goden’ zoals Tomas Bodin, Neil Morse, Jordan Rudess enz. ook solitair zijn opgenomen. Hetzelfde geldt voor Peter Gabriel: niet opgenomen in de lijst. Syd Barrett waar ben je? Devin Townsend, prog in al zijn voegen, niet gevonden. Merkwaardige omissies dan wel niet gefundeerde keuzes. Voorts worden bands als Opeth, Fates Warning en Queensryche wel als sleutelbands genoemd bij de ‘Fourth Wave’ maar zijn zij niet meer terug te vinden in de alfabetische lijst. En zo kan ik nog wel even doorgaan.
Ronald Couture heeft zichzelf een onmogelijke missie opgelegd: een gids maken voor de progressieve rock die ook nog ‘Essential’ moet zijn. Dat laatste is hem zeker niet gelukt. Ondanks de sympathieke toon waarin het boek is gezet overheersen de kritiekpunten. Ik vraag mij ook af waarom hij voor de boekvorm heeft gekozen. Zijn uitstekende site ‘Progarchives’ is immers door de jaren heen een complete dBase voor de progliefhebber geworden die sneller te actualiseren is dan een papieren uitgave. Als ik Couture was zou ik mijn aandacht aan ‘Progarchives’ geven en een tweede editie van dit boek achterwege laten. De achterstand die hij met een boek heeft op die site haalt hij toch nooit meer in.
JoJo (01-2007)