Premiata Forneria Marconi:
Liefde op het eerste en op het derde gezicht



'Premiata Forneria Marconi': het uitspreken van de naam geeft al de sensatie van melodie, ritme en poëzie. Hoewel de band die al sinds de jaren 60 bestaat zelden in één adem wordt genoemd met prog- en symfogroten als King Crimson, Pink Floyd, Genesis en Yes, wordt aller- wegen erkend dat PFM (voor intimi ...) een eervolle plaats inneemt in de weldadig rijke proghistorie.
Mijn eerste kennismaking met deze Italianen dateert uit de eerste helft van de jaren 70 van de vorige eeuw (je wordt ouder pappie ...) via het briljante werkstuk 'Photos of Ghosts' (1973). Een album zonder zwakheden en met uitsluitend hoogwaardige met name symfonische muziek. Per saldo een meesterwerk. AFTERglowmedewerker Peter Swart schreef over dit album (zie WeekCD 2007-25) "Italiaanse schoonheid die met de klassieke gitaar begint, gevolgd door de dwarsfluit, daarna het clavecimbel, dan het orgel en tenslotte barst de band los. Zie hier de opening van Premiata Forneria Marconi´s derde album, waarmee zij met succes gokte op de West-Europese en Amerikaanse markt. Nummers van hun eerste elpees bleken enigzins bewerkt en Pete Sinfield had voor Engelstalige vervanging gezorgd van de oorspronkelijk Italiaanse teksten. Invloeden van de vroege King Crimson zijn hoorbaar en de muziek leunt af en toe tegen het werk van Genesis en Camel uit die tijd. Mooi gearrangeerde en knap gespeelde symfonische rock, met hier en daar een klassieke tint. Geen wonder dat PFM nog steeds een grote schare fans achter zich weet".
Ook de aanvankelijke zoektocht van de band, neergeslagen in de albums 'Storia di un Minuto' (1972) en 'Per un Amico' (1972), kende al voldoende kwaliteit. Al was de typische PFM-stijl die met 'Photos of Ghosts' werd neergezet en daarna nog enige tijd werd doorgezet nog niet geheel gevonden.
'The World became the World' (1974) werd als opvolger een veeldraaier en ook nog eens een cultplaat in het Schiedamse subcultuurtje waarin ik mij soms wat onevenwichtig bewoog. Of je de groene (Italiaanse persing; titel 'Isola di Niente') of de blauwe hoes (UK persing) van dit album bezat was een wederkerende splijtzwam in de benevelde discussies. Je behoorde tot de 'groene' of de 'blauwe groep'. Gelukkig behoorde ik tot beide groepen want ik had ze allebei .... Logisch, want de tracklists verschilden danig. Achteraf bezien wellicht wat flauw, maar het illustreert het belang dat wij toendertijd hechtten aan deze band. In gezamenlijke luistersessies werd nog weleens een traantje weggepinkt bij 'The Mountain', 'Four Holes in the Ground' of bij de volle keyboardpartijen van 'River of Life'.

De liefde op het eerste gezicht raakte mijnerzijds lichtelijk bekoeld met de release van 'Chocolate Kings' (1976). De in mijn oren rauwe - dat is nog het minst erg - onverstaanbare en matige zang van nieuwkomer Bernado Lanzetti was daar volledig debet aan. Niet dat ik PFM daardoor volledig uit het zicht verloor - ik bleef de verrichtingen volgen - maar ik werd er niet warm of koud meer van. Los van een paar livealbums die nog teruggrepen naar tracks uit het verleden zoals 'Live in the USA' (1974), ook onder 'Cook' bekend. In de jaren 80 en 90 verdacht ik de band er zelfs van - en dat doe ik nog steeds - op zoek te zijn naar het grote commerciële succes met, vanuit progoptiek althans, een hele rij uiterst matige en compositorisch dubieuze albums.
De band keerde uiteindelijk op haar schreden terug, herformeerde zelfs een aantal jaren terug één van de eerste en ook de meest succesvolle bezettingen maar beperkte zich gelukkig niet tot gemakkelijke retro en eindeloze herhaling van succesnummers uit het verleden. Culminerend in het recente en prima album 'Stati di Immaginazione' (uit 2006; zie WeekCD 2007-12) met moderne progrock waarin de traditionele stijlelementen van de 'oude' PFM niet worden veronachtzaamd maar ook voor de band relatief nieuwe wegen worden ingeslagen door middel van gedoseerde uitstapjes naar de jazz rock. De liefde was weer terug.
Berichten en recensies tonen aan dat men ook tijdens liveoptredens het vertrouwde heilige vuur weer heeft aangestoken. Om de lezer van AFTER- glow de kans te geven een liveconcert te laten meebeleven, toont onze rubriek PROGVIDEO (click right frame) een nagenoeg integraal concert van Premiata Forneria Marconi (lengte 1.22:56) opgenomen in 2003 in de prachtige oude bezetting Franz Di Cioccio (vocals, drums, percussion), Patrick Djivas (bass), Franco Mussida (guitars, vocals) en Flavio Premoli (keyboards, vocals), aangevuld met wat gasten waaronder Mauro Pagani (flute, violin). Veel plezier met kijken en luisteren naar deze sleutelband uit de proghistorie. JoJo (09-2007)


Discografie (selectie):
Storia di un Minuto (1972)
Per un Amico (1972)
Photos of Ghosts (1973)
L'isola di Niente (1974)
The World became the World (1974)
Live in USA/Cook (1974)
Jet Lag (1977)
Suonare suonare (1980)
Performance (1982)
PFM? PFM! (1984)
Miss Baker (1987)
10 anni Live 71/81 (1996)

Ulisse (1997)
www.pfmpfm.it (1998)
Serendipity (2000)
Live in Japan (2002)
Stati di Immaginazione (2006)